بوی بد دهان

امروزه بوی بد دهان (Halitosis) به یکی از مشکلات شایع تبدیل شده که می‌تواند در روابط اجتماعی، زندگی زناشویی و حتی میان اعضای خانواده مشکلاتی ایجاد کند. این وضعیت اغلب باعث ناراحتی اطرافیان می‌شود، چرا که فرد مبتلا ممکن است خود از این موضوع آگاه نباشد و بدون توجه به تأثیر آن، با دیگران ارتباط برقرار کند. در چنین شرایطی، اطرافیان معمولاً برای جلوگیری از ناراحتی فرد، او را از این مسئله مطلع نمی‌کنند و به‌جای آن از او فاصله می‌گیرند.

بوی بد دهان به دلایل مختلفی رخ می‌دهد و خوشبختانه در بیشتر موارد قابل درمان است. با این حال، بسیاری از افراد به دلیل عدم آگاهی از راه‌های درمان یا ناتوانی در رفع این مشکل، دچار اضطراب و گوشه‌گیری می‌شوند.

دلایل اصلی بوی نامطبوع دهان
یکی از رایج‌ترین دلایل این مشکل، مسائل مرتبط با لثه‌ها و دندان‌هاست. باقی ماندن ذرات غذا در میان دندان‌ها و شیارهای لثه، در اثر رعایت نکردن بهداشت دهان و دندان، محیطی مناسب برای رشد باکتری‌ها فراهم می‌کند. باکتری‌ها روی دندان‌ها و در شیار بین دندان و لثه، لایه‌ای به نام پلاک میکروبی تشکیل می‌دهند که در صورت عدم تمیز کردن، می‌تواند منجر به التهاب لثه (ژنژیویت)، تشکیل جرم و در نهایت ایجاد بوی نامطبوع شود.

عوامل دیگر بوی بد دهان عبارتند از:

• خشکی دهان: بزاق نقش مهمی در تمیز کردن دهان و شستن مولکول‌های بدبو دارد. کمبود بزاق که ممکن است ناشی از تشنگی، گرسنگی طولانی، مصرف داروها یا مشکلاتی مانند خر و پف باشد، یکی از دلایل رایج خشکی دهان و بوی بد دهان است.
• سیگار: علاوه بر بوی تند مواد شیمیایی سیگار، این عادت مضر باعث خشکی دهان و افزایش احتمال بیماری‌های لثه می‌شود.
• سطح زبان: پرزهای زبان می‌توانند محل تجمع ذرات غذا و باکتری‌های بدبو باشند، به‌ویژه در قسمت‌های عقب زبان. تمیز کردن زبان می‌تواند در رفع این مشکل مؤثر باشد.
• دندان مصنوعی: این نوع دندان‌ها به دلیل مناطق مناسبی که برای گیر کردن غذا و رشد میکروب‌ها دارند، نیاز به مراقبت و تمیزکاری مداوم دارند.
• مشکلات دستگاه تنفسی: بیماری‌هایی مانند سینوزیت، آلرژی، التهاب لوزه و ترشحات پشت حلق نیز می‌توانند باعث بوی بد دهان شوند.
• رژیم غذایی: غذاهایی مانند گوشت قرمز، ماهی و پنیر یا رژیم‌هایی با کربوهیدرات کم، می‌توانند مشکل را تشدید کنند. همچنین مواد غذایی خشک و چسبنده، مانند چیپس یا تافی، به‌راحتی در دهان گیر کرده و بوی بد ایجاد می‌کنند.

• راه‌های رفع بوی بد دهان:
  – بعد از هر وعده غذایی مسواک بزنید.
  – حداقل یک‌بار در روز از نخ دندان استفاده کنید.
  – زبان خود را تمیز کنید.
  – از خشک شدن دهان جلوگیری کنید و مایعات کافی مصرف کنید.
  – از مصرف خوراکی‌هایی که دهان را بدبو می‌کنند، خودداری کنید.
  – مسواک خود را هر ۳ تا ۴ ماه یک‌بار تعویض کنید.
  – یک یا دو بار در سال به دندانپزشک مراجعه کنید.

چه زمانی به دندانپزشک یا پزشک مراجعه کنیم؟
اگر بوی بد دهان همراه با علائمی مانند درد، تورم یا خونریزی لثه‌ها، از دست دادن دندان، تب، گلودرد، آبریزش بینی یا سرفه همراه با خلط باشد، حتماً باید به پزشک یا دندانپزشک مراجعه کنید. حتی اگر علائم خاصی ندارید اما بوی بد دهانتان با رعایت بهداشت دهان برطرف نمی‌شود، ممکن است این مسئله به یک مشکل جدی‌تر، مانند دیابت، بیماری‌های کبدی، کلیوی یا رفلکس معده مرتبط باشد که نیازمند مشورت با پزشک است.